Tytuł to oczywiście clickbait :) A streszczając – metoda to odliczenie darowizny podczas składania zeznania podatkowego PIT. Jeśli PIT/O Ci coś mówi i już go składałeś, to pewnie nie jest artykuł dla Ciebie. Jeśli jednak nie, to zapraszam do lektury.

Uwaga: Poniższy artykuł jest uzupełnieniem artykułu Michała i zakładam, że znasz jego treść :) Chcę w nim rozwiać kilka wątpliwości, które nasunęły mi się, gdy zderzyłem się z tym tematem. Artykuł jest również małym przeglądem wiedzy – znajdziesz tu kilka linków do artykułów poszerzających omawiane zagadnienie.

Polskie prawo przewiduje pewne ulgi, którymi w zeznaniu podatkowym możesz obniżyć kwotę podlegającą opodatkowaniu (a co za tym idzie dostać jego zwrot). Jedną z takich sytuacji są darowizny. Przyjrzyjmy się im dokładniej. 

Mamy trzy kategorie darowizn, za pomocą których możemy odliczyć od opodatkowania 6% dochodu:

  • Krwiodawstwo – zajrzyj do linku, jeśli oddajesz krew lub jej składniki.
  • Na pożytek publiczny – w załączonym artykule masz wymienione cele oraz warunki, które musi spełnić organizacja, byś mógł odliczyć Twoją darowiznę. Co ciekawe organizacja nie musi mieć statusu OPP – wystarczy, że będzie działała w obszarze pożytku publicznego. Wątpliwości, czy darowiznę możesz odliczyć najlepiej rozwiać z samym zainteresowanym -– on sam powinien wiedzieć, czy spełnia warunki, czy też nie.
  • Na cele kultu religijnego – tzw. “na Kościół”.

Odliczyć można jeszcze darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła (nawet cały swój dochód).

Odliczając daną kwotę otrzymujesz zwrot w wysokości podatku, który za nią zapłaciłeś. Tu nastąpiła zmiana względem artykułu Michała – podatek dochodowy został obniżony z 18% na 17%. Przy założeniu, że nie przekroczyłeś pierwszego progu podatkowego: dając w darowiźnie 100 zł dostajesz z powrotem 17 zł (czyli dałeś de facto 83 zł). A co by było, gdybyś dał 120 zł? W tej sytuacji otrzymasz zwrot 20,40 zł (17%) – na wybrany cel przeznaczyłeś więc 20% więcej, a wydałeś niecałe 100 zł.

Po tym wstępie, który chciałem żeby został w głowie każdego, chcę dodać, że z opisanej metody mogą skorzystać tylko Ci, którzy płacą podatek dochodowy (bo 6% z 0 zł to nadal 0 zł). 

Uogólniając dalsza część artykuł jest dla osób pracujących, mających 26 lat i więcej (lub młodszych zarabiających dużo pieniędzy) oraz takich, które jeszcze nie odliczają darowizn od podatku. Osoby spoza tego grona zachęcam oczywiście do dalszej lektury, by po spełnieniu powyższych kryteriów móc korzystać z tej możliwości :)

Jakie darowizny mogę odliczyć?

Jako darowiznę przekazać możesz pieniądze lub darowizny rzeczowe. Darowizny muszą być przekazane w ciągu roku kalendarzowego, za który składasz swoje zeznanie PIT oraz być udokumentowane (w razie kontroli Twojego zeznania).

W przypadku pieniędzy dokumentem tym jest potwierdzenie przelewu. Musi ono jednak spełnić kilka warunków. Przelew powinien być wykonany bezpośrednio na konto obdarowanego. Na potwierdzeniu znajdować powinny się dane obdarowanego oraz przekazana kwota, stosowny opis i data transakcji. Zatrzymajmy się na chwilę przy opisie, bo to bardzo istotna część. W zależności co tam wpiszesz daną darowiznę będzie można lub nie zapisać do danej kategorii. “Na cele kultu religijnego”, “Na remont dachu kościoła” jasno wskazują, że dana darowizna podchodzi pod kategorię “Na Kościół”, “Na działalność opiekuńczo-wychowawczą kościoła” wskaże działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła, a “Darowizna na leczenie raka osoby xyz” wskazuje pożytek publiczny. Typowym tytułem jest “Na cele statutowe” (w domyśle pożytek publiczny danej fundacji/stowarzyszenia) – tu istnieje ryzyko, że (z racji niedoprecyzowania) przy kontroli będziesz musiał wykazać, iż ze statutu danej organizacji wynika, że prowadzi działania podlegające zwrotowi podatku.

W przypadku darowizny rzeczowej proces jest trochę bardziej skomplikowany i nie ma sensu go tutaj rozkładać na czynniki pierwsze. Jeśli planujesz przekazać darowiznę rzeczową i chcesz ją odliczyć od podatku przeczytaj ten artykuł.

Powyższe dokumenty musisz przechowywać przez 5 lat (na wypadek kontroli). Najprościej jest trzymać je razem z zeznaniem podatkowym.

Dodam tu również, że 1%, który przekazujesz na końcu PIT, nie wlicza się do odliczenia – są to dwie osobne formy niesienia pomocy.

Pomagaj efektywnie

W związku z powyższym zachęcam Cię do zmiany kilku nawyków:

  • Jeśli można, unikaj dawania gotówki. Zbliża się np. WOŚP. Jeśli planujesz wrzucić powiedzmy 50 zł do puszki, lepiej wrzuć 2 zł, a 60 zł przelej na konto. W ten sposób dasz więcej :)
  • Na tacę wrzuć powiedzmy 2 zł, a resztę przelej na konto parafii (pamiętaj o stosownym tytule przelewu).
  • Unikaj niektórych metod płatności – w szczególności płatnych SMS-ów. Ta metoda powoduje, że do wspieranej akcji trafi nawet mniej niż połowa Twojej darowizny! Więcej na ten temat na blogu Jak Oszczędzać Pieniądze.
  • Przelew zrób najlepiej bezpośrednio na konto organizacji/parafii.
  • Potwierdzenia przelewu i potwierdzenia darowizn drukuj/zapisuj na bieżąco – w ten sposób zaoszczędzisz czas. Do koszulki z potwierdzeniami dorzucisz PIT i masz komplet.

Komu pomagać?

Moim zdaniem każdy powinien pomagać w obszarach, które są dla niego ważne. Poruszyła Cię czyjaś historia na portalu siepomaga.pl? Pomóż tej osobie! Chcesz wspierać zwierzęta w schronisku? Czemu nie! Chcesz walczyć z głodem? Wesprzyj organizację, która zajmuje się tym tematem. Krótko mówiąc – pomyśl o tym, co jest dla Ciebie ważne, jaki problem świata, Polski, Twojej okolicy chciałbyś, żeby się zmniejszył i wspieraj.

Jeśli nie znasz organizacji, która zajmuje się danym celem, zajrzyj do spisu organizacji pozarządowych. Kategorie ułatwią Ci znalezienie organizacji, która zajmuje się sprawami ważnymi dla Ciebie.

6% dochodu, czyli ile?

Jak wspomniałem na początku, od podatku możesz odliczyć maksymalnie 6% dochodu. Być może zastanawiasz się teraz ile to w takim razie jest? Do tej pory interesowało mnie tylko brutto na umowie, a w kieszeni to, co netto. Dochód to na ogół ani jedno, ani drugie.

Idąc więc po kolei: wszystko, co zarabiasz brutto to Twój przychód (w uproszczeniu pensja + premie), od którego odliczamy koszty (czyli np. składki na ubezpieczenie, koszty uzyskania przychodu), co po zaokrągleniu daje nam dochód. Dochód i podstawa opodatkowania są tym samym. Z pewnością nie chcesz liczyć ile on wynosi. Poniżej kilka prostych metod, jak go w przybliżeniu wyznaczyć:

  • Jeśli nie masz 26 lat i nie przekroczyłeś przychodu 85 528 zł, to nie masz czego odliczyć ;) Wszystko, co zarobiłeś, nie podlegało opodatkowaniu.
  • Jeśli zarobiłeś w tym roku podobną kwotę, co rok temu, to weź swój PIT za 2019 rok, z sekcji D odczytaj swój dochód i pomnóż przez 6%.
  • Prawdopodobnie otrzymałeś już wszystkie tegoroczne wypłaty. Wejdź w dowolny kalkulator wynagrodzeń, wypełnij dane, poszukaj odpowiedniej kolumny i pomnóż przez 6%. 

Powyższe metody podadzą Ci tę kwotę w przybliżeniu, a koniec końców i tak wszystko będziesz rozliczał zgodnie z zeznaniem PIT.

Dla zobrazowania, porównajmy osobę, która jest zatrudniona na umowę o pracę, ma ukończone 26 lat i nie korzysta z PPK:

Płaca (około)Pensja (Przychód)RocznieDochód (około)Maksymalna darowizna (6%)Maksymalny zwrot
Minimalne wynagrodzenie2 600,00 zł31 200,00 zł23 928,00 zł1 435,68 zł244,07 zł
Mediana4 100,00 zł49 200,00 zł39 456,00 zł2 367,36 zł402,45 zł
Średnia krajowa5 000,00 zł60 000,00 zł48 780,00 zł2 926,80 zł497,56 zł
Pierwszy próg podatkowy8 500,00 zł102 000,00 zł85 020,00 zł5 101,20 zł867,20 zł

Mój clickbait pochodzi oczywiście z progu średniej krajowej :) 

Jak odliczyć darowizny od PIT?

Odliczenia od dochodu podaje się w PIT/O. W części B wypełniasz ile przekazałeś środków w danej kategorii, a w części D na kogo przekazałeś ile pieniędzy. Sumę z części B przenosisz do odpowiedniego pola we właściwym dla Ciebie sprawozdaniu. Tam zapisujesz również ile załączasz PIT/O (jeśli zabrakłoby Ci miejsca na wymienienie wszystkich obdarowanych). Jak wypełnić PIT/O sprawdź tutaj.

Oczywiście to, jak dokładnie będzie wyglądało powyższe zależy od sposobu, w jaki składasz zeznanie. Dla tych, którzy wypełniają PIT ręcznie konieczne będzie wydrukowanie dodatkowego formularza, Ci rozliczający się online na stronie ministerstwa zaznaczać będą chęć złożenia załącznika, korzystający z innego oprogramowania zrobią to tak, jak zostało to dla nich przygotowane i wreszcie za niektórych zrobi to księgowa.

Kilka pułapek

Uwaga: Nie jestem specjalistą w tej dziedzinie. Poniższe przykłady to moje rozumienie kilku sytuacji, które nie były dla mnie jasne. Jeśli natrafisz na którąś z nich, dowiedz się u kogoś znającego się w temacie, jak rozpatrzyć Twoją darowiznę, czy i jak możesz ją ująć w PIT/O.

Żeby nie było tak pięknie, kolorowo i łatwo, chcę pokazać na koniec kilka ciekawych przypadków, które dla mnie nie były do końca oczywiste. Tą częścią chcę zachęcić Cię do bycia uważnym w tym kogo, jak wspierasz i jak ujmujesz to w swoim PIT/O.

  1. Pieniądze które przekazałeś osobom fizycznym nie podlegają odliczeniu (np. przelew bezpośrednio na konto chorego sąsiada).
  2. Organizacja, poprzez którą kogoś wsparłeś, nie może działać w celu osiągnięcia zysku – stąd darowizna w ramach Patronite nie podlega odliczeniu (choćbyś wspierał Ojca Szustaka).
  3. W przypadku wpłat na np. siepomaga.pl autorzy utworzyli specjalny wpis mówiący, co i jak z odliczeniem. Wnioski: w PIT/O części D podasz siepomaga.pl (a nie obdarowanego), a jeśli przelew wykonałeś za pomocą np. PayPal, potrzebujesz zaświadczenia od fundacji. Te same zasady zastosowałbym do przelewów na FaniMani (np. na zbiórkę na rzutniki).
  4. Darowizny przekazane na FaniMani po zakupach w sklepach internetowych są darowiznami tych sklepów, a nie Twoimi. Nie odliczysz ich więc od podatku.
  5. Darowizny przekazane na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła wymagają dodatkowo sprawozdania jego wykorzystania na te cele (masz 2 lata, żeby je otrzymać). Więcej szczegółów tutaj. Wniosek: jeśli nie przekraczasz 6% darowizny, to nie rób sobie pod górkę. Rozlicz te pieniądze w kategorii Kościół/Na pożytek publiczny (co w danej sytuacji bardziej pasuje) :) Jeśli chcesz rozliczać jako darowizna na działalność charytatywno-opiekuńczą Kościoła koniecznie zapoznaj się wpierw z wymaganiami.

Podsumowanie

Mam nadzieję, że sekcja ‘Kilka pułapek’ nie przeraziła Cię i nie zniechęciła do odliczania darowizn od podatku. Szczerze zachęcam Cię do przekazania innym tego, co możesz – dobro powraca :) Oczywiście są również inne formy niesienia pomocy: wolontariat, poświęcenie komuś czasu, uwagi, szczera rozmowa. Niezależnie jak wspierasz, czynisz świat o ten gest lepszym. I do tego właśnie Cię zachęcam.