Uwielbiam spotkania rekrutacyjne. Są takie zabawne. Z jednej strony stołu kandydat, który próbuje udowodnić, że ma 250 cm wzrostu i iloraz inteligencji powyżej 180. Naprzeciw niego przedstawiciele firmy, którzy zaprzeczają jakoby ich organizacja miała na celu zarabianie pieniędzy. Zamiast tego ich misją jest zapewnienie szczęścia pracownikom.

Rozmowa rekrutacyjna składa się najczęściej ze zbioru standardowych pytań mających weryfikować zdolności kandydata. Wielu kandydatów również zna szablony rozmów rekrutacyjnych z czego powstają całkiem zabawne dialogi:

R: Jaka jest Pana największa wada?
K: Za bardzo przykładam się do powierzonych mi zadań.

Inni kandydaci wybierają drogę pełnej szczerości:

R: Dlaczego zdecydował się Pan wziąć udział w rekrutacji do naszej firmy?
K: Bo zaprosiliście mnie na LinkedIn.

Takie rozmowy, choć z pozoru zabawne, stawiają mnie w trudnej sytuacji. W jaki sposób mam z tego bełkotu wyłowić wartościowego kandydata? Rozmowa techniczna jest dość prosta i obiektywna w ocenie. Ale od umiejętności technicznych ważniejsze są komunikacja, umiejętność pracy zespołowej, motywacja…

I tutaj pojawia się moje ulubione pytanie, które pozwala mi dość łatwo ocenić kandydata na pracownika: Co powoduje, że rano chce się Panu wstać z łóżka? Pytanie z pozoru banalne, ale dotykające sensu naszego życia. Pytanie to znaczy nie mniej i nie więcej niż: Co w życiu stanowi dla Ciebie motywację do działania?

Powyższe pytanie jest na tyle trafne, że warto od czasu do czasu zadać je również sobie samemu. Co w moim życiu motywuje mnie do działania? Co mnie napędza? W dalszej części artykułu postaram się opisać 8 czynników, które motywują mnie oraz wielu znanych mi ludzi, z którymi miałem i mam przyjemność pracować.

fot. flickr.com/tuncaycoskun

fot. flickr.com/tuncaycoskun

1. To, co robię, ma sens

Każdemu z nas zdarza się robić rzeczy, które z pozoru nie mają sensu. Ja na przykład czytam mojej córce bajki przed snem. Większość z nich znam już na pamięć. Co więcej – moja córka również potrafi je recytować na wyrywki. Można by powiedzieć, że moje działania są bezcelowe. Ale takie proste czytanie bajek powoduje wzbogacenie słownictwa dziecka, buduje naszą relację i zapewnia mojej córce poczucie bezpieczeństwa. A to są kwestie fundamentalne!

Każdy z nas chce być częścią czegoś większego. Czegoś, co ma znaczenie. Często spotykam się z pytaniem, po co tworzyć wizję, misję i cele. Jednym z powodów jest utrzymanie wysokiej motywacji. Małe codzienne czynności potrafią nas mocno demotywować. Co innego, gdy uświadamiamy sobie, że są częścią czegoś dużo większego i ważniejszego.

Z drugiej strony możemy spotkać sytuacje, gdy lider najpierw prosi o wykonanie jakiegoś zadania, a po jego zakończeniu informuje, że „to już niepotrzebne”. W takiej sytuacji cała nasza motywacja wyparowuje w jednym momencie. Nie ma nic gorszego niż wykonywać zadania, które nie mają żadnego sensu.

2. Rozwój

Temat, który w trakcie moich rozmów rekrutacyjnych, a także rozmów z moimi podwładnymi wraca jak bumerang. Dla wielu osób, a na pewno dla wszystkich liderów, kluczowe jest, aby każdego dnia stawać się lepszym. Z kolei brak rozwoju jest najczęściej wymieniamy powodem chęci zmiany pracy (nawet częściej niż zbyt mała pensja).

Ten punkt jest niezwykle ważny z punktu widzenia misji Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży. Zauważmy, że struktura organizacyjna KSM (łącznie z sekcjami i zastępami), oprócz porządkowania działania, ma na celu umożliwienie rozwoju i awansu młodym ludziom.  A awans zawsze powinien być konsekwencją rozwoju.

3. Praca w zespole

Kto mówi, że praca jest nudna, ten nigdy nie pracował w dobrym zespole. W zespole, w którym członkowie pasują do powierzonych im ról, w którym lider utrzymuje poczucie wspólnego celu, a wszyscy wzajemnie nakręcają się do jeszcze lepszej i efektywniejszej pracy.

Kiedy oceniamy, jak bardzo podoba nam się praca, czy organizacja do której należymy, to nasza ocena w pierwszej kolejności dotyczy ludzi. Jesteśmy stworzeniami społecznymi, więc praca zespołowa jest elementem naszej natury. Pasujący nam zespół może „zakryć” wiele niedociągnięć organizacji, w której działamy. Z drugiej strony – najfajniejsza firma nie będzie nic znaczyć, jeżeli zespół w którym pracujemy mocno nas demotywuje.

Na ten punkt chciałbym szczególnie zwrócić uwagę Liderów KSM, ponieważ dla młodych ludzi stanowi on podstawową motywację do działania lub opuszczenia organizacji, do której należą.

4. Sukces i nagroda

Wysoka motywacja pomaga osiągać sukcesy, a sukcesy budują motywację! Może brzmi to głupio, ale to takie perpetuum mobile. Bardzo ważne jest, aby zauważać swoje sukcesy. Wielu z nas pomija swoje małe codzienne zwycięstwa i nie umie się nimi cieszyć. A wielkie sukcesy zbudowane są z wielu małych zwycięstw. Z drugiej strony – każdy większy sukces powinien być świętowany. Najlepiej w gronie rodziny lub bliskich znajomych.

Ciekawą dodatkową motywacją jest nagroda. Choć może to dziwnie zabrzmieć, warto nadgradzać samego siebie za sukcesy. W kontekście psychologicznym przypisanie nagrody do osiągnięcia konkretnego celu działa jako dodatkowa motywacja. A przy okazji pomaga nam opanować nieustanną chęć konsumpcji. Bo kolejny nowy smartfon może stać się nagrodą za zdanie certyfikatu z języka angielskiego, a nie kolejnym powodem do wypadu na zakupy.

5. Samodzielność

Nie każdy z nas lubi nieustanie wykonywać polecenia lidera. Jeszcze gorzej, gdy mówi się nam nie tylko, co mamy zrobić, ale i w jaki sposób. Jednym z ciekawszych czynników motywacji jest poczucie kontroli i samodzielności. Oczywiście osoba, która pierwszy raz spotyka się z danym typem zdania, będzie oczekiwała instrukcji i wsparcia. Ich brak działałby demotywująco i paraliżująco. Co innego w przypadku osoby, która ma już doświadczenie i potrafi sama wykonać zadanie – dla niej szczegółowe instruowanie, jak ma osiągnąć wyznaczone cele, będzie poniżające i demotywujące. W tym obszarze szczyt motywacji osiągamy, kiedy nasz lider pozwala nam samodzielnie wybierać cele i metody ich osiągnięcia, a sam jest dla nas tylko wsparciem.

6. Bezpieczeństwo i równowaga

Dla wielu osób kluczowe w kontekście zachowania wysokiej motywacji są poczucie bezpieczeństwa oraz równowagi w różnych aspektach życia. Zapewnienie bezpieczeństwa jest jednym z głównych zadań lidera, który chce, aby jego zespół działał efektywnie. Bezpieczeństwo oznacza nie tylko zapewnienie baraku agresji wewnątrz i spoza zespołu. Jest ono przyzwoleniem na popełnianie błędów podczas pracy i pewność, że lider będzie nas w stanie obronić przed ich konsekwencjami.

Z kolei równowaga u każdego człowieka może oznaczać coś innego. Jedni chcą poświęcić pracy 8 godzin dziennie i nic ponad to. Inni zakładają, że w tygodniu potrzebują minimum 5 godzin snu. Jeszcze inni, aby być szczęśliwi potrzebują codziennie aktywnie spędzić kilka godzin ze swoją rodziną. Każdy z nas musi rozpoznać swój stan równowagi, który zapewni mu spokój, radość i wysoką motywację.

fot. flickr.com/akrockefeller

fot. flickr.com/akrockefeller

7. Uznanie

„Dziękuję. Świetnie to zrobiłeś. Dzięki Tobie osiągnęliśmy sukces.” To tylko proste słowa. A tak bardzo lubimy ich słuchać. Motywuje nas pochwała od szefa czy współpracownika. Czujemy, że chcielibyśmy zrobić jeszcze więcej, aby znów zasłużyć sobie na takie słowa. A szczególnie motywujące jest usłyszeć pochwałę publicznie, przy kolegach i koleżankach.

W tym kontekście niezwykle ciekawe jest, że wielu liderów nie chwali swoich podwładnych. Pochwała nic nie kosztuje, a bardzo dobrze wpływa na motywację osoby chwalonej. Co więcej, dla innych osób, które słyszą pochwałę, jest jasnym drogowskazem, czego oczekuje ich lider. Za co sami mogą zostać pochwaleni.

8. Pieniądze

Nie oszukujmy się, pieniądze mają znaczenie. Tego nie będę nawet tłumaczyć. Zwracam tylko uwagę, ponieważ wielu liderów wywodzących się z organizacji pozarządowych nie docenia wartości pieniędzy. W świecie biznesu dobra pensja jest jednym z podstawowych narzędzi utrzymywania wysokiej motywacji członków powierzonego nam zespołu. Z drugiej strony – trzeba się wystrzegać sytuacji, kiedy pieniądze stają się jedyną motywacją do działania. Zawsze znajdzie się ktoś, kto zapłaci więcej.

Chciałbym zakończyć te przydługie rozważania dwoma dodatkowymi uwagami.

Po pierwsze – na pewno nie jest to pełna lista wszystkich „motywatorów”. Kluczem do utrzymania motywacji własnej jest poznanie samego siebie. Co jest dla mnie najważniejsze w utrzymaniu własnej motywacji? Bezpieczeństwo i równowaga? A może rozwój i samodzielność? Informacją o tym, co nas motywuje, możemy się później podzielić z naszym liderem. To na pewno ułatwi mu pracę z nami i pozwoli uniknąć wielu nieporozumień w naszej relacji.

Po drugie – na każdy z punktów można patrzeć z dwóch perspektyw: motywowania samego siebie oraz tworzenia klimatu do pracy dla dobrze motywowanego zespołu. Dla liderów (szczególnie w KSM) kluczowym elementem musi być dbanie o motywację „swoich ludzi”. Dobrze zmotywowany zespół może podjąć się nawet najtrudniejszych zadań. Zespół o niskiej motywacji nie zrealizuje nawet najprostszych celów.